Projekt finansowany przez Agencję Badań Medycznych, Polska, numer Projektu 2021/ABM/01/00004-00

Okres realizacji projektu:  2021-09-01 - 2027-08-31

OPIS PROJEKTU

Arytmogenna kardiomiopatia prawej komory (ang. arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy, ARVC) jest chorobą, która najczęściej ujawnia się u młodych, pozornie zdrowych dorosłych. Jest najczęstszą przyczyną nagłych zgonów u sportowców w Europie. Jej naturalny przebieg prowadzi do wystąpienia groźnych dla życia arytmii komorowych oraz postępującego uszkodzenia prawej, a następnie również i lewej komory serca. Pierwszym objawem ARVC może być nagły zgon sercowy w mechanizmie migotania komór. Jest to choroba rzadka, w większości wypadków uwarunkowana genetycznie. Istotą choroby jest zastępowanie kardiomiocytów tkanką włóknistą i tłuszczową. Pacjenci leczeni są objawowo lekami antyarytmicznymi. Chorych z wysokim ryzykiem nagłego zgonu sercowego zabezpiecza się wszczepieniem kardiowertera-defibrylatora (ang. implantable cardioverter-defibrillator, ICD). W przypadku nieskuteczności farmakoterapii i częstych interwencji ICD wykonuje się ablację podłoża zaburzeń rytmu serca. W przypadku wystąpienia objawów niewydolności serca stosuje się leczenie objawowe, a w schyłkowym okresie choroby pacjenci kierowani są do przeszczepienia serca. Osobom z ARVC, a nawet bezobjawowym nosicielom patogennej mutacji, zabrania się uprawiania sportu, ponieważ intensywny wysiłek fizyczny sprzyja progresji choroby i pogarsza rokowanie. Nie są znane żadne leki hamujące lub spowalniające postęp choroby. Sakubitryl/walsartan jest jedynym dostępnym obecnie lekiem z grupy ARNI (angiotensin receptor-neprilysin inhibitor), składającym się z walsartanu (antagonisty receptora angiotensyny II) oraz sakubitrylu, którego czynny metabolit hamuje neprylizynę, enzym uczestniczący m.in. w rozkładzie peptydów natriuretycznych i angiotensyny II. Sakubitryl powoduje wzrost stężenia peptydów natriuretycznych, co przekłada się na korzystne efekty hemodynamiczne (rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie przepływu krwi przez nerki), natriuretyczne (nasilenie diurezy i zwiększenie wydalania sodu z moczem) oraz neurohormonalne (hamowanie uwalniania reniny i aldosteronu oraz zmniejszenie aktywności układu współczulnego, a przez to ograniczenie włóknienia mięśnia sercowego). Aby terapia sakubitrylem nie prowadziła do niekorzystnego dla pacjenta zwiększenia aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron, lek ten został skojarzony z walsartanem, odpowiedzialnym za blokadę receptora angiotensyny II. Pierwszorzędowym celem wieloośrodkowego, randomizowanego badania ARNI-ARVC jest ocena działania antyremodelingowego i przeciwłóknieniowego sakubitrylu/walsartanu w ARVC, które miałoby zapobiec progresji choroby i przełożyć się na poprawę przebiegu klinicznego: opóźnić lub zapobiec wystąpieniu objawów niewydolności serca i spowodować zmniejszenie arytmii. Przyczyną zmian strukturalnych oraz groźnych arytmii jest w ARVC włóknisto-tłuszczowa przebudowa miokardium. Zastosowanie nowego leku, dzięki jego wielokierunkowej neurohumoralnej aktywności, w tym modyfikowaniu potencjału arytmicznego miocytów oraz hamowaniu procesów włóknienia miokardium, może zatrzymać postęp zmian strukturalnych prowadzących do niewydolności serca i powstawania nowych ognisk komorowych zaburzeń rytmu serca.

Beneficjent

Narodowy Instytut Kardiologii Stefana kardynała Wyszyńskiego- Państwowy Instytut Badawczy

Partnerzy:

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Stowarzyszenie "Serce dla Arytmii"

Główny Badacz

prof. dr hab. n. med. Elżbieta Katarzyna Biernacka